Project | Uitbreiding Clusternet Mijnwater |
Locatie | Heerlen |
Opdrachtgever | Mijnwater B.V. |
Het concept is even simpel als geniaal: gebruik het grondwater in de Limburgse mijnen voor verwarming en koeling. In Heerlen gebeurt dat al sinds 2008. Mijnwater B.V. maakt, uniek in de wereld, een energiecentrale van de mijnen. Mobilis, voorheen Timmermans Infratechniek levert er een specialistische bijdrage aan.
Wij hebben het clusternet van Mijnwater eind 2014 uitgebreid met 6 km geïsoleerde leiding in diameters tot rond 200, inclusief grondwerk en aansluitingen, circa 600 TIG-lassen en een horizontaal gestuurde boring (HDD) van een kleine 700 meter. Op de uitbreiding van het clusternet zijn onder andere het kantoor van pensioenuitvoerder APG, een ijzergieterij en een zwembad aangesloten. APG heeft enorme servers staan. De computervloeren daarvan worden nu gekoeld met (koud) retour water van openbare gebouwen. De restwarmte gaat het systeem van Mijnwater B.V. in en wordt hergebruikt in de omgeving. De ijzergieterij ontvangt koud retourwater van het nabij gelegen zwembad dat vervolgens weer warm water van de ijzergieterij ontvangt. Hiermee loopt de gemiddelde CO2-reductie op naar zo’n 65 procent.
In juni 2015 is ook de opdracht verworven voor de aanleg van het eerste gedeelte van een nieuw clusternet voor Mijnwater B.V. Het gaat om het tracé van het CBS-kantoor naar het Maankwartier, de nieuwe levendige stationsbuurt van Heerlen. Het werk voorziet ook in de bouw van een ondergronds (cluster) uitwisselstation, waarin warmtewisselaars voor de energie-uitwisseling met de bestaande mijnwater 'backbone' zorgen.
Mijnwater B.V. is een innovatief bedrijf. Bij de start (Mijnwater 1.0) in 2008 leverde het de eerste klanten simpel gezegd warm water om te verwarmen en/of koud water om te koelen. Dat leverde een CO2-reductie op van 35 tot 40 procent. Om de capaciteit en het rendement te verhogen, werd Mijnwater 2.0 ontwikkeld en vanaf eind 2013 toegepast.
Mijnwater 2.0 is een hybride systeem. Het kan gekoppeld worden aan andere duurzame energiebronnen zoals wind- en zonne-energie. Het is gebaseerd op uitwisseling en aangesloten gebouwen maken van elkaars reststromen gebruik. Wat men tekort komt, vult Mijnwater B.V. aan. Het mijnwater wordt zo meer een buffer dan een bron.
Toen de mijnen in de vorige eeuw nog vol in bedrijf waren moest het grondwater uiteraard worden weggepompt. Na de sluiting van de mijnen hoefde dat niet meer en liepen de mijngangen vol. Resultaat: een reservoir van 11 miljoen kubieke meter water. Het idee om dit door aardwarmte opgewarmde mijnwater te gebruiken als warmte- en koudebron voor woningen en bedrijven kwam van Elianne Demollin-Schneiders, destijds coördinator energie en duurzaamheid bij de gemeente Heerlen. Haar suggestie kreeg concreet vorm in Mijnwater. Dit bijzondere en zeer duurzame energieproject kon starten door financiering van de gemeente en met subsidies van rijk, provincie en EU.
In 2004 werd begonnen met de bouw van een pilotinstallatie. De mijngangen waren daarvoor eerst digitaal in kaart gebracht. Vervolgens zijn boorputten en een ondergronds leidingstelsel aangelegd. Na vier jaar van onderzoek werd zo in Heerlen in 2008 de eerste mijnwater energiecentrale ter wereld in werking gesteld. De eerste gebruikers waren Centrumplan Heerlerheide, een grootschalig binnenstedelijk vernieuwingsgebied in Heerlen, en het gebouw van het Centraal Bureau voor de Statistiek.
Op 700 meter diepte is het water 28 graden Celsius warm. Boven de 250 meter is het met 16 graden Celsius een stuk kouder. Mijnwater pompt het water zorgvuldig op, want het mag niet gaan mengen. Ze beschikken over twee warmtebronnen, twee koudebronnen en een retourbron. Het water vindt zijn weg naar de zogenoemde mijnwater 'backbone', de hoofdleiding. Daarvandaan gaat het via een netwerk aan leidingen (clusternet) via een ondergronds (cluster)uitwisselstation naar de afnemers. Energie-uitwisseling tussen het clusternet en de afnemers en tussen het clusternet en de mijnwater 'backbone' vindt plaats door warmtewisselaars.